Με περισσότερους από 30.000 άμαχους θύματα των αντιποίνων των Γερμανών κατακτητών την περίοδο 1941-1944, περίπου 60.000 εκτοπισμένους και δολοφονημένους έλληνες Εβραίους με συνέπεια τη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της εβραϊκής ζωής στην Ελλάδα και με περισσότερους από 100.000 νεκρούς από τον λιμό, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες, οι οποίες υπέφεραν τα μέγιστα από τη γερμανική κατοχή.

Η μελέτη, η γνώση και η επεξεργασία αυτού του σκοτεινού κεφαλαίου της κοινής μας ιστορίας παραμένει στη Γερμανία αρκετά πιο περιορισμένη σε σχέση με περιπτώσεις άλλων εταίρων μας μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου.

Κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 2014 ο τότε Ομοσπονδιακός Πρόεδρος κ. Γκάουκ αναγνώρισε στις ομιλίες του σε Αθήνα, Λιγκιάδες και Ιωάννινα ξεκάθαρα τα γεγονότα αυτά και ζήτησε συγχώρεση εξ ονόματος της Γερμανίας από τις οικογένειες των θυμάτων. Υπογράμμισε δε την υποχρέωση της Γερμανίας να πράξει το παν, ώστε να μην λησμονηθεί ποτέ, αυτό που ποτέ δε θα έπρεπε να έχει συμβεί.

Δεν μπορούμε, ή μπορούμε μόνο σ΄ ένα μικρό μέρος της, να επανορθώσουμε την αδικία που διαπράχθηκε. Ωστόσο, με συγκεκριμένες δράσεις και χειρονομίες συμφιλίωσης μπορούμε και θέλουμε να υπογραμμίσουμε την απεριόριστη δέσμευσή μας σε τούτη την υποχρέωση. Οι χειρονομίες αυτές θέλουμε να βοηθήσουν, ώστε να φωτιστεί ένα ιστορικό βάρος, που από γερμανικής πλευράς και για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχε υπάρξει επεξεργασία του, αλλά και για να ενισχυθούν έντιμα, ειλικρινά και μακροπρόθεσμα οι διμερείς σχέσεις.

Η Γερμανία θέλει να συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάλυση της κοινής μας ιστορίας. Εκτός από την περίοδο του παγκοσμίου πολέμου, στόχος είναι να φωτιστούν, με γνώμονα το μέλλον, και άλλες περίοδοι των μεταξύ μας σχέσεων, από τις αρχές του 19ου αιώνα έως τη νεότερη εποχή.

Έτσι, με πόρους του «Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον» θα ενισχυθούν και θα προωθηθούν η επιστημονική και καλλιτεχνική ενασχόληση με τις διμερείς σχέσεις των χωρών μας από την απελευθέρωση της Ελλάδας μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί σε δράσεις, έργα και μελέτες που θα αφορούν στην γερμανική κατοχή κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα έργα αυτά δεν θα είναι αμιγώς γερμανικά, αλλά θα πρόκειται πάντα για κοινές ελληνογερμανικές πρωτοβουλίες.