Συνέντευξη: Συμέλα Τουχτίδο

euronews: Η Τουρκία και η Λιβύη υπέγραψαν προκαταρκτική συμφωνία για πιθανή μελλοντική ενεργειακή έρευνα σε θαλάσσιες ζώνες. Φοβάστε ότι μπορεί να υπάρξει μια νέα κλιμάκωση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο;

E. Reichel: «Νομίζω ότι ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο, η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε απαιτεί αυτοσυγκράτηση, ιδιαίτερα από την τουρκική πλευρά, και διάλογο. Και νομίζω ότι πραγματικά μπορεί κανείς να επαινέσει τον Πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη, ο οποίος έκανε και πάλι την επισήμανση ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή για διάλογο και εκφράστηκε με συγκρατημένο τρόπο.»

euronews: Θα ενθαρρύνατε λοιπόν μια συνάντηση μεταξύ των ηγετών της Τουρκίας και της Ελλάδας;

E. Reichel: «Ναι, φυσικά, φυσικά. Και τελικά, θα ενθάρρυνα, όπως και πάρα πολλοί άλλοι, οι διαφορές σχετικά με τη θαλάσσια οριοθέτηση να οδηγηθούν στο Διεθνές Δικαστήριο και να επιλυθούν εκεί.»

euronews: Με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, την Κύπρο; Πιστεύετε ότι αυτό είναι εφικτό;

E. Reichel: «Τα ζητήματα οριοθέτησης των θαλασσών, από τη φύση τους, είναι διμερή ζητήματα. Αλλά βέβαια, θα ήταν ακόμη καλύτερο αν πολλά από αυτά τα διμερή ζητήματα έρχονταν στο δικαστήριο και επιλύονταν.»

euronews: Η Ελλάδα έχει προειδοποιήσει τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ και την Ευρώπη για την συνεχώς αυξανόμενα επιθετική ρητορική της Τουρκίας. Ζώντας εδώ στην Ελλάδα, συμμερίζεστε αυτές τις ανησυχίες; Και ποια είναι η απάντηση του Βερολίνου στις ανησυχίες της Ελλάδας;

E. Reichel: «Όχι μόνο εγώ εδώ στην Ελλάδα το βλέπω αυτό με κριτική διάθεση, αλλά και το Βερολίνο το βλέπει έτσι. Και αυτό εκφράστηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της Υπουργού κ. Μπέρμποκ εδώ στην Ελλάδα και στη συνέχεια στην Τουρκία, όπου είχε ένα είδος διαφωνίας με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών. Βλέπετε λοιπόν ότι η Γερμανία απορρίπτει την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και ότι είμαστε αλληλέγγυοι με την Ελλάδα σε τέτοια θέματα.»

euronews: Η Γερμανία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν σκληρό χειμώνα και οι περισσότεροι οικονομολόγοι προβλέπουν ύφεση. Κάποιοι λένε ότι ήδη συμβαίνει. Είναι αυτό το τέλος του γερμανικού οικονομικού μοντέλου που βασίστηκε στην προσιτή και άφθονη ενέργεια από τη Ρωσία; Και αν ναι, τι σημαίνει αυτό για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στη Γερμανία;

E. Reichel: «Νομίζω ότι όλοι στην Ευρώπη αντιμετωπίζουμε το ίδιο πρόβλημα και είμαστε μαζί σε αυτό. Δεν είναι πρόβλημα μόνο της Γερμανίας, αλλά όλων μας. Και θα πρέπει να βρούμε τους τρόπους να βγούμε από αυτή την κρίση μαζί, όχι ο καθένας μόνος του.

Είναι επίσης υπεραπλουστευτικό να λέμε ότι το οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας βασίζεται στη ρωσική ενέργεια.

Είναι ωστόσο αλήθεια ότι θα έχουμε μπροστά μας μια δύσκολη περίοδο με οικονομική δυσπραγία, όλοι μας στην Ευρώπη. Πιθανότατα θα χρειαστούν -αυτή είναι η αισιόδοξη εκτίμηση που έχουμε- ένας ή δύο χειμώνες μέχρι να αρχίσει να αποδίδει η αυξημένη ανανεώσιμη ενέργεια, η οποία είναι ακόμη φθηνότερη από το φυσικό αέριο, ακόμη και από το φυσικό αέριο της Ρωσίας.»

euronews: Άρα, η λύση είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;

E. Reichel: «Σίγουρα, ναι.»

euronews: Σε περίπτωση παρατεταμένης ύφεσης στη Γερμανία, η οποία είναι η ατμομηχανή της Ευρώπης, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για τους εμπορικούς της εταίρους, για χώρες όπως η Ελλάδα, για παράδειγμα;

E. Reichel: «Όπως προανέφερα, είμαστε μαζί σε αυτό το πρόβλημα. Αυτό δεν είναι ένα απομονωμένο πρόβλημα της Γερμανίας. Όλοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι μόνο στη δική μας ήπειρο θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το οικονομικό σοκ που βιώνουμε αυτή τη στιγμή.»

euronews: Ανησυχείτε μήπως η κρίση του κόστους ζωής που ήδη συμβαίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, μπορεί να έρθει στη Γερμανία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και ανησυχείτε μήπως υπάρξουν κοινωνικές αναταραχές;

E. Reichel: «Θα περάσουμε δύσκολες στιγμές. Και ιδιαίτερα τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και οι μικρές επιχειρήσεις θα έχουν σημαντικές δυσκολίες, γι' αυτό και οι κυβερνήσεις λαμβάνουν αντίμετρα. Και έτσι, ναι, θα έχουμε προβλήματα και δυσκολίες, αλλά νομίζω ότι μπορούμε να βγούμε από αυτό όλοι μαζί, όπως κάναμε και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Θέλω να πω, και τότε σταθήκαμε ενωμένοι. Δεν επιτρέψαμε στους εαυτούς μας να διασπαστούμε σε εγωιστικά εθνικά συμφέροντα. Και ξεπεράσαμε την κρίση.»

euronews: Είναι αλήθεια ότι ορισμένοι Γερμανοί αναζητούν τρόπους να μετακομίσουν στη Νότια Ευρώπη, αναζητώντας ένα πιο ζεστό κλίμα;

E. Reichel: «Δεν έχω δει δημοσκοπήσεις σχετικά με αυτό το ερώτημα, οπότε νομίζω ότι θα πρέπει απλά να περιμένουμε το χειμώνα και μετά να δούμε πόσοι θα έρθουν.»

euronews: Η Ευρώπη συζητά μέτρα για τη συλλογική αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και η Ελλάδα, μαζί με άλλες 14 χώρες έχουν προτείνει ανώτατο όριο τιμών στη χονδρική πώληση φυσικού αερίου που προέρχεται από οποιαδήποτε δικαιοδοσία. Καταλαβαίνουμε ότι η Γερμανία αντιτίθεται σε αυτή την ιδέα. Θα μπορούσατε να μας εξηγήσετε γιατί;

E. Reichel: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μόλις ανέθεσε στην Επιτροπή να προχωρήσει και να παρουσιάσει ένα μοντέλο για ένα τέτοιο ανώτατο όριο τιμών. Αλλά πράγματι, υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι και επιζήμιες επιπτώσεις που πρέπει κανείς να εξετάσει. Kατ’ αρχάς, αν δημιουργήσουμε μια ντιρεκτίβα προς τους προμηθευτές μας, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νορβηγία, το πιθανότερο είναι ότι οι προμηθευτές μας δεν θα το εκτιμήσουν πολύ αυτό.

Η εναλλακτική λύση θα ήταν να διαπραγματευτούμε μαζί τους και να μην τους παρουσιάσουμε μια τιμή. Η Επιτροπή έχει εκφράσει την προτίμησή της για αυτού του είδους την προσέγγιση.

Και δεύτερον, αν βρίσκεστε σε κατάσταση έλλειψης και αν δηλώσετε ότι δεν θα πληρώσετε την τιμή της αγοράς, τότε οι πωλητές φυσικού αερίου είναι πιθανό να πάνε εκεί όπου μπορούν να πάρουν την τιμή της αγοράς.

Και αυτό θα αύξανε την έλλειψη (φυσικού αερίου) ενδεχομένως σε σημείο όπου θα έπρεπε στη συνέχεια να επιβάλλουμε δελτίο στην ενέργεια, κάτι που δεν θέλουμε να κάνουμε. Αυτά λοιπόν είναι πράγματα που νομίζω ότι πρέπει κανείς να εξετάσει σοβαρά και όχι απλώς να αναστατώνεται για τις χώρες που δεν συμμορφώνονται με την ιδέα του ανώτατου ορίου τιμών.»

euronews: Αν η Ευρώπη ενεργήσει συλλογικά σε αυτό το θέμα, δεν πιστεύετε ότι θα επηρεάσει τη διεθνή αγορά με τρόπο που θα πιεστούν οι τιμές προς τα κάτω; Η Ευρώπη στο σύνολό της είναι μια τεράστια αγορά.

E. Reichel: «Είναι μια μεγάλη αγορά, αλλά υπάρχουν και άλλες πολύ μεγάλες αγορές. Έτσι, αν έχετε LNG, επειδή το αέριο από αγωγούς είναι μια διαφορετική ιστορία, αλλά αν έχετε LNG, τα πλοία LNG μπορούν να πάνε οπουδήποτε. Σε μια περίοδο έλλειψης προμηθειών, οι λιγοστές ποσότητες θα καταλήξουν εκεί όπου πληρώνονται οι υψηλότερες τιμές.

Και οι ελλείψεις θα αυξάνονται αντίστοιχα εκεί όπου καταβάλλονται χαμηλότερες τιμές. Τι επιπτώσεις θα είχε αυτό στις τιμές που τελικά θα πληρώναμε και στην εξέλιξη της αγοράς, αυτό είναι ένα ερώτημα που πρέπει να μελετήσει κανείς πολύ σοβαρά. Δεν είναι τόσο εύκολο να πούμε απλά ας πάμε να μειώσουμε τις τιμές. Ξέρετε, δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό σε μια αγορά.»

euronews: Καταλαβαίνω ότι φοβάστε ότι μπορεί να υπάρξει έλλειψη που θα οδηγήσει σε δελτίο ενέργειας, πράγμα που σημαίνει ότι ίσως χρειαστεί να επιλέξουμε πού θα στείλουμε τη διαθέσιμη ενέργεια, στα νοικοκυριά, στις επιχειρήσεις κ.ο.κ.

E. Reichel: «Αυτό είναι ένα ενδεχόμενο, ναι. Αυτό, βέβαια, θα ήταν ακόμη χειρότερο από το να πληρώνουμε υψηλές τιμές. Επομένως, θέλουμε να το αποφύγουμε.»

euronews: Η Γερμανία έχει τους πόρους και παρουσίασε πρόσφατα έναν γιγαντιαίο μηχανισμό στήριξης ύψους 200 δισ. ευρώ για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Και έχει προκαλέσει ενστάσεις στις Βρυξέλλες, λέγοντας ότι αυτό μπορεί να στρεβλώσει τον ανταγωνισμό στην ευρωπαϊκή αγορά. Πώς απαντάτε σε αυτό;

E. Reichel: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτό είναι που μετράει περισσότερο, δεν έχει πει κάτι τέτοιο. Αλλά μεμονωμένοι επίτροποι το έχουν πει.»

euronews: Πιστεύετε ότι είναι δίκαιο να χρησιμοποιείται ένα τόσο μεγάλο ποσό;

E. Reichel: «Νομίζω ότι πρέπει κανείς να εξετάσει μερικά δεδομένα σε αυτή την περίπτωση.

Πρώτα απ' όλα, πρέπει να εξετάσει κανείς το μέγεθος του πακέτου σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας ή, αν θέλετε, με το μέγεθος του πληθυσμού.

Αυτό είναι, νομίζω, ουσιώδες. Και, φυσικά, η οικονομία της Γερμανίας είναι πολύ μεγαλύτερη από άλλες οικονομίες στην Ευρώπη. Επομένως, δικαιολογείται το πακέτο στήριξης να είναι επίσης μεγαλύτερο.

Δεύτερον, το πακέτο εκτείνεται σε τρία χρόνια. Δεν είναι 200 δισεκατομμύρια τώρα, αλλά για τρία χρόνια.

Και τρίτον, το σημαντικό μέρος αυτού του πακέτου είναι να αποτραπεί η κατάρρευση των χονδρεμπόρων φυσικού αερίου στη γερμανική αγορά.

Είναι υποχρεωμένοι να πωλούν το φυσικό αέριο στους καταναλωτές σε χαμηλή τιμή, σύμφωνα με τα συμβόλαια που έχουν. Πρέπει όμως να αγοράζουν το φυσικό αέριο σε υψηλή τιμή στην παγκόσμια αγορά. Έτσι κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν. Και εδώ είναι που έρχεται το γερμανικό κράτος και διασώζει αυτές τις εταιρείες από τη χρεοκοπία.

Αν η αγορά φυσικού αερίου καταρρεύσει, αυτό δεν είναι προς το συμφέρον κανενός στην Ευρώπη. Όλοι θα νιώσουμε τις επιπτώσεις αν κάτι τέτοιο συμβεί. Και αντίστροφα, αν η Γερμανία στηρίξει και εξισορροπήσει τις δυσκολίες, τότε όλοι στην ΕΕ θα επωφεληθούν.»

www.gr.euronews.com