-- Ισχύει ο προφορικός λόγος --

Κύριε Δήμαρχε,
Κυρίες και κύριοι,

Σας ευχαριστώ για την υποδοχή σας σήμερα στην Καισαριανή. Ήταν προσωπική μου επιθυμία να είμαι μαζί σας τη σημερινή ημέρα.

Το μέρος αυτό μας θυμίζει τη φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, του Ολοκαυτώματος και της τρομοκρατίας του Ναζισμού. Εδώ έχασαν την ζωή τους περισσότεροι από 600 άνθρωποι κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Τα περισσότερα από τα θύματα αγωνίστηκαν κατά των Ναζί κατακτητών. Προέβαλαν αντίσταση στην βαναυσότητα και έχασαν γι’ αυτό τη ζωή τους. Πολλοί ανήκαν πολιτικά στην αριστερά και εξαναγκάσθηκαν να υπομείνουν τις συνθήκες φυλάκισης του στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Χαϊδάρι πριν τους φέρουν στο μέρος αυτό. Κάποιοι δολοφονήθηκαν εδώ απλώς επειδή ήταν Εβραίοι.

Η σημασία να αγωνίζεται κανείς για τις ιδέες του και για τη δικαιοσύνη είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Αυτό το βλέπουμε στις εξελίξεις των τελευταίων ετών και μηνών.

Δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσουμε τις ζημίες και βλάβες που υπέστη πολύς κόσμος στην Ελλάδα από τις εγκληματικές πράξεις των Ναζί.

Δεν μπορούμε να αναιρέσουμε αυτές τις πράξεις και ωμότητες, μπορούμε όμως να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι δεν θα επαναληφθούν ποτέ. Αυτό όχι μόνο για την ίδια την ιστορία ως αυτοσκοπός, αλλά για να διδαχθούμε από το παρελθόν για το μέλλον („πάθει μάθος“).

Σήμερα παρευρίσκομαι εδώ για να τιμήσω τη μνήμη και να εκφράσω το σεβασμό μου σε αυτούς που πολέμησαν κατά του Ναζισμού.

Ως Γερμανοί φέρουμε ιδιαίτερη ευθύνη.

Ηρθα εδώ σήμερα, όπως και άλλοι εκπρόσωποι της Γερμανίας πριν από μένα, γιατί δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ. ΄Ενα κοινό μέλλον χρειάζεται κοινή εκδήλωση μνήμης και αμφότερα είναι στενά συνδεδεμένα.

Γνωρίζω τις βαθιές πληγές που άφησε η γερμανική κατοχή στον ελληνικό λαό.

Κατά τη διάρκεια προηγούμενων επισκέψεών μου στην Ελλάδα, είχα την ευκαιρία να συζητήσω με πολύ κόσμο. Κάποιοι ήταν αυτόπτες μάρτυρες και επέζησαν των φρικαλέων σφαγών ολόκληρων ελληνικών χωριών. Άλλοι ήταν επιζώντες ή απόγονοι θυμάτων του Ολοκαυτώματος και της γενοκτονίας των Ρομά. Οι άνθρωποι αυτοί εξέφρασαν την οδύνη τους για τις δολοφονίες του αδελφού, της αδελφής και του πατέρα τους και συχνά ήταν γεμάτοι οργή για την αδιαφορία που επέδειξαν οι Γερμανοί για μεγάλο διάστημα. Ωστόσο συνάντησα και ανθρώπους που εξέφρασαν ελπίδα. Ελπίδα για την δυνατότητα να διδαχθούμε από τα λάθη του σκοτεινού παρελθόντος και να μοιραστούμε την οδύνη και το πένθος.

Το παρελθόν δεν μένει ποτέ απόλυτα πίσω μας. Οφείλουμε πάντα να αναρωτιόμαστε τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα και πως μπορούμε να συνεισφέρουμε στην ειρήνη και στη συμφιλίωση. Η συμφιλίωση και η συγχώρεση δεν μπορούν να προκύψουν μέσα από διατάγματα ή νομοθετήματα. Και τα δύο αποτελούν το δώρο όσων υπέφεραν τις τρομερές απώλειες και τον πόνο προς εμάς. Και για το δώρο αυτό είμαστε αιώνια ευγνώμονες.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον αισθάνομαι μεγάλη ευγνωμοσύνη που παρευρισκόμαστε εδώ μαζί, σαν στενοί εταίροι σε μια Ενωμένη Ευρώπη, 80 χρόνια μετά την έναρξη της γερμανικής κατοχής. Σήμερα αγωνιζόμαστε μαζί για μια Ευρώπη με ειρήνη και πολυμορφία χωρίς μίσος μεταξύ των λαών, χωρίς αντισημιτισμό, χωρίς εθνικισμό και χωρίς φόβο.

Είμαι ευγνώμων διότι οι διμερείς διπλωματικές μας σχέσεις που αποκαταστάθηκαν εδώ και 70 χρόνια, εξελίχθηκαν τόσο γόνιμα, εντατικά και σε τέτοιο εύρος.

Πολλές ελπιδοφόρες διμερείς πρωτοβουλίες βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως το πρόσφατα ιδρυθέν Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας, μέσω του οποίου οικοδομούμε γέφυρες ενώνοντας τους ανθρώπους και διαμορφώνοντας μαζί το μέλλον μας.

Για μένα είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι ενθαρρύνουμε νέους ανθρώπους να διδαχθούν από τα φρικαλέα παθήματα του παρελθόντος και να αγωνισθούν μαζί για την ευρωπαϊκή ενότητα και ειρήνη.

Ας εργασθούμε μαζί για να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα και η Γερμανία θα αγωνισθούν δίπλα-δίπλα για μια κυρίαρχη, δυνατή και ενωμένη Ευρώπη, πράγμα που αποτελεί τη βέλτιστη οδό για τη διασφάλιση διαρκούς ειρήνης και ευημερίας.